“Beperk je niet tot het bouwbesluit, maar kies het maximaal haalbare”

Paul over isolatie, zonnepanelen en energiezuinig wonen

Woonplaats: Dronten. Bouwjaar: 1971. Voormalig Energielabel: F. Energiescan: nee. Maatregelen: isolatie & zonnepanelen

In het Energieloket te Dronten spraken we Paul. Hij kwam met een zeer specifieke vraag langs. Want wat bleek? Hij is al erg lang bezig met energiezuinig wonen. Sinds zijn vrouw en hij de woning in 1994 betrokken, is de woning beter geïsoleerd, zijn een fors aantal zonnepanelen op het dak gelegd en is de woning bijna aardgasvrij. Maar minstens zo belangrijk: hij bracht ook zeer nauwkeurig in kaart hoeveel apparaten in huis aan energie kosten. Hoe? Hij houdt zich aan een simpele code: doe het zo natuurlijk mogelijk. Gaat er een lamp kapot? Vervang hem voor LED. Moet er andere apparatuur vervangen worden? Let op het energielabel.

Waarom is het thema energie belangrijk voor u?
De onafhankelijkheid spreekt mij aan, van bijvoorbeeld leveranciers en prijsstijgingen. Verder natuurlijk een gezonde wereld voor toekomstige generaties. Ik maak me zorgen over de opwarming van de aarde.

Welke energiebesparende maatregelen heeft u al uitgevoerd?
Vloerisolatie, spouwmuurisolatie, dakisolatie, HR++ glas, twee lucht-lucht warmtepompen voor incidentele koeling in de zomer en verwarming in voor- en najaar, één hybride lucht-water warmtepomp in combinatie met een HR-gasketel, lagetemperatuurradiatoren en een inductiekookplaat ter vervanging van gas.  Maar we hebben ook 54 zonnepanelen op ons dak gelegd, aan de oost-, zuid- en westkant. We wekken veel elektriciteit op omdat we ook elektrisch rijden. Voorafgaand aan alle maatregelen hebben we een energieadvies laten opstellen en na afronding van de verbouwingen hebben we een infrarood warmtescan laten maken.

Zijn er nog energiebesparende maatregelen aan de woning die u op de planning heeft staan?
We willen graag gasloos wonen. De CV ketel en hybride warmtepomp moeten nog vervangen worden door één warmtepomp voor warmte en warm water. Daarmee wacht ik tot de gemeente zijn energietransitieplannen de komende twee jaar naar buiten brengt. Een “huisaccu” staat ook op de verlanglijst, trouwens. We willen het overschot aan stroom overdag zelf ’s nachts kunnen gebruiken.

Zijn de maatregelen uitgevoerd door een aannemer of door u zelf?
Kleine dingen doe ik zelf. Maar voor de grote projecten hebben we een aannemer betrokken. Het vervangen van het complete dak, bijvoorbeeld, is geen klus die ik zelf kan doen.

Hoeveel tijd zat er tussen uw eerste gedachte tot besparende maatregelen en het afronden van de verbouwing?
Bij elke verbouwing of onderhoud heb ik zoveel mogelijk energiebesparende maatregelen meegenomen. Bij het vervangen van ons dak wilde ik máximaal isoleren. De voorbereidingstijd varieert afhankelijk van de omvang. Sommige verbouwingen duurden twee jaar, andere een maand.

Wat zijn uw geleerde lessen tot nu toe?
Ga eerst zo goed mogelijk isoleren. Beperk je niet tot wat volgens het bouwbesluit moet, maar kies voor het maximaal haalbare.

Welke verschillen na de maatregelen vallen u het meest op?
Comfortverhoging, beter leefklimaat. Koeler in de zomer, warmer in de winter in combinatie met een zeer lage energierekening.

Hoe ontdekte u welke apparaten veel energie gebruiken?
Op een gegeven moment zag ik op de jaarnota van de Nuon dat ik zoveel energie gebruikte dat ik voor de top van het gebruik een lager tarief ging betalen en zakelijk gebruiker werd. Ik heb toen een energiemeter gekocht en ben op zoek gegaan waar dat hoge gebruik door veroorzaakt werd. Zelf dacht ik aan wasmachine, droger of koel- vrieskast. Na op die manier in een paar weken alle apparatuur gemeten te hebben kwam ik tot de ontdekking dat de computers voor de kinderen, mijn oude “workstations”, vaak 24 uur per dag aanstonden en ook heel veel gebruikten. We hebben nieuwe laptops voor de kinderen gekocht en die betaalden zich in een jaar terug. Iedereen blij!

Zijn er nog andere besparingen op gedrag die u heeft ontdekt?
De wasmachine en vaatwasser worden nu altijd op de eco-stand gebruikt en ze gaan alleen aan als ze vol zijn. Maar ook het sluipgebruik van “stekkerblokken” voor diverse apparatuur en laders bleek tamelijk hoog, omdat ze het hele jaar aanstaan. Nu hebben we stekkerblokken met een aan- uitknop en gaan deze na gebruik op de uitstand.

U was ook erg enthousiast over het “dagelijks gebruik” van zonnepanelen. Uw partner gebruikte zelfs het woord “leuk”. Waar zit hem dat in?
We proberen om de eigen opgewekte stroom zoveel mogelijk direct zelf te gebruiken. We laden de auto’s op, maar proberen dus ook de wasmachine en vaatwasser in te laten schakelen op momenten dat  de zon schijnt. Als ’s avonds de zon onder is gegaan, is het wel de sport om even achter de computer te kruipen en te checken of we de dagopbrengst maximaal hebben gebruikt. De slimme meter is gekoppeld aan de computer, dus het gebruik wordt continu gemeten. Je ziet na een paar seconden al wat het effect is van een apparaat in- of uitschakelen. Dit wordt ook grafisch weer gegeven. Dat is eigenlijk gewoon heel geinig om te doen.

Wat is uw toekomstvisie met betrekking tot duurzame energie?
Mocht ik nog een keer naar een nieuwe woning verhuizen, dan kies ik voor “passief bouw”. Dat is extreem hoog geïsoleerd bouwen, waardoor er amper energie nodig is voor verwarming. Met thermo elektrische panelen zou de woning dan meer energie produceren dan er voor eigen gebruik in de woning én voor vervoer nodig is.
Mijn visie voor de toekomst is dus op de eerste plaats inzetten op zuinig gebruik. Hoe lager het gebruik, hoe minder je hoeft op te wekken. Bij renovatie en nieuwbouw moet de zon als bron voor warmte- en elektra de standaard worden. Op tijden dat zon en wind onvoldoende leveren, kunnen we dan gebruik maken van thorium centrales.

Wat wilt u andere bewoners mee geven?
Gebruik “natuurlijke momenten” zoals een verbouwing, onderhoud of een defect om besparingen op het energiegebruik te realiseren.  Veel kleine maatregen besparen samen ook flink. Stap één is zo goed mogelijk isoleren. Beperk je daarbij niet tot het bouwbesluit, maar kies het maximaal haalbare.